In het onderwijs heeft elke les of lessenserie één of enkele leerdoelen als uitgangspunt, hoewel in de meeste gevallen niet expliciet verwoord. ‘Werken vanuit leerdoelen’ is daarom ook geen nieuw onderwijsconcept. De leerdoelen vormen de basis voor het ontwerpen van jouw onderwijs. Ze geven jou en je leerlingen duidelijkheid over wat er geleerd gaat worden. Werken vanuit leerdoelen start dan ook met een stap terugzetten en expliciet vaststellen wat je leerlingen eigenlijk wilt leren om vervolgens op basis daarvan je onderwijs bewust en stap-voor-stap vorm te geven.
Waarom?
- Wil je meer maatwerk en keuzes voor leerlingen of wil je meer zelfregie voor leerlingen?
- Wil je meer activerende didactiek toepassen of wil je thematisch werken?
- Wil je gericht toetsen vanuit leerdoelen en formatief handelen effectiever inzetten?
- Wil je vaker aandacht besteden aan onderwerpen die passen bij jouw leerlingen en omgeving of wil je leerlingen buiten de school laten leren?
Kortom: wil je meer invloed op je eigen onderwijsprogramma? Dan past werken vanuit leerdoelen bij jou.
Bij het werken vanuit leerdoelen doorloop je drie vragen:
- Wat wil je dat leerlingen leren? – Leerdoelen laten leerlingen doelgericht leren. Goed geformuleerde leerdoelen geven inzicht in de structuur en
inhoud van jouw vak of leergebied.
- Hoe wil je dat leerlingen leren? – Leeractiviteiten zorgen ervoor dat leerlingen de leerdoelen kunnen behalen. Start met de belangrijkste vraag: hoe kan een leerling bewijzen dat een leerdoel is behaald?
- Waarmee wil je dat leerlingen leren? - Welke leermaterialen je ook kiest, het gaat
er om dat de leermaterialen aansluiten op de leerdoelen en passen bij de manier waarop je je onderwijs wilt vormgeven.
Wil je hiermee met je vakgroep of met de gehele school aan de slag? Zoek je daarbij hulp en begeleiding uit de praktijk? De adviseurs van VO-content hebben met veel scholen ervaringen opgedaan en geven hun expertise graag door!
Oriëntatiegesprek
In een online of live oriëntatiegesprek van 1,5 tot 2 uur gaan de adviseurs van VO-content met een interne projectgroep en/of het managementteam in gesprek over de wijze waarop werken vanuit leerdoelen aansluit bij onderwijsontwikkelingen op school. Daarbij is het belangrijk samen te formuleren wat jullie als team willen bereiken en in welk tijdsbestek. Het resultaat is een plan van aanpak dat past bij de school, aansluit bij de ontwikkelingen op de school en realiseerbaar is binnen de afgesproken tijd. In het plan is ook de begeleiding vanuit VO-content omschreven. Dit kan variëren van een startworkshop tot een aantal workshops gedurende een schooljaar met tussentijds contact met de adviseur.
Startworkshop Werken vanuit leerdoelen
Een praktische training met concrete handvatten.
De startworkshop is een inspirerende bijeenkomst van één of twee dagdelen waarin we het docententeam meenemen in het werken vanuit leerdoelen. Als docent ga je direct aan de slag gaat met je eigen vak of leergebied. Je ontdekt wat werken vanuit leerdoelen oplevert voor de school, voor jou als docent en voor je leerlingen. Je krijgt handvatten om leerdoelen te selecteren en te formuleren en kiest daarbij een passende afsluitende activiteit. Vervolgens selecteer je passende leeractiviteiten waarbij leerlingen zich goed kunnen voorbereiden op de afsluitende activiteit. Tot slot besteden we aandacht aan verschillende leermaterialen, zowel open als gesloten leermaterialen en eventueel ook aan het arrangeren of ontwerpen van eigen leermaterialen.
Aan het eind heb je voor je eigen vak of leergebied een les of lessenserie in de steigers staan.
Vervolgworkshops
Een stap verder
Na de startworkshop is het mogelijk een of enkele vervolgworkshops te volgen, zoals:
- Differentiëren op basis van leerdoelen (met aandacht voor niveaudifferentiatie en de taxonomie van Bloom) en variatie in didactiek en leermaterialen. Daarbij kun je gebruik maken van de gereedschapskist activerende werkvormen van VO-content
- Van leerdoelen tot afsluitende leeractiviteiten – met aandacht voor het ontwikkelen van rijke leeractiviteiten, toetsen en rubrics.
- Formatief handelen in de praktijk – met veel aandacht voor formatieve werkvormen en het geven van effectieve feedback.
Werken vanuit leerdoelen op maat
Aan de slag met je eigen onderwijsprogramma
Na een startworkshop wil je vast verder met het vormgeven van je eigen onderwijs. Dit kan met het hele team of bijvoorbeeld als vakgroep of als projectgroep. De adviseurs van VO-content bieden hierbij begeleiding op maat. Tijdens een oriëntatiegesprek bespreken we graag jullie wensen en maken we samen een plan van aanpak met een realistische tijdsplanning.
Ervaringen van deelnemers
- ‘Ik vond de theoretische uiteenzetting en onderbouwing voor werken met leerdoelen heel goed.’
- ‘Ik neem de wijze waarop werken vanuit leerdoelen tot stand komt mee in de lessen. Dat zorgt bij mij voor meer kaders waarbinnen ik kan werken. Erg fijn en leerzaam!’
- ‘Ik weet nu waarom het belangrijk is om lessen op te bouwen vanuit leerdoelen.’
