Leermiddelenbeleid: helder inzicht in keuzes en kosten

De inzet van leermiddelen moet natuurlijk bijdragen aan goed onderwijs én aansluiten op de onderwijsvisie van de school. Dat is niet altijd even makkelijk. Het aanbod van leermiddelen (digitaal en folio) is omvangrijk; de kosten lopen nogal uiteen én docenten hebben ook hun eigen voorkeuren voor een lesmethode en werkvormen. De adviseurs van VO-content ondersteunen al jaren scholen bij het opzetten van een doordacht leermiddelenbeleid. Met als resultaat een robuust en toekomstbestendig beleid gebaseerd op de onderwijsvisie van de school.

Wat levert het op?

• je hebt een leermiddelenbeleidsplan ontwikkeld voor jouw school. Daarin staan de uitgangspunten, criteria en spelregels ten aanzien van de keuze en aanschaf van leermiddelen. 

Onze aanpak

Een leermiddelenbeleidsplan (lmbp) is gebaseerd op het Vier-In-Balans-Model (Kennisnet) en het beantwoordt de volgende vragen: 

• Wat willen we bereiken met ons onderwijs (Visie en doelen)? 
• Wat hebben we daarbij nodig (leermiddelenmix)? 
• Wat moeten we daarvoor kunnen (competenties)? 
• Welke andere voorwaarden zijn daarbij van toepassing (financiën/ ict-infrastructuur)? 
• En hoe gaan we dit plan implementeren/realiseren met elkaar (leiderschap)? 

Het Vier in Balans model van Kennisnet 

Wat haal je eruit? 

Na de training leermiddelenbeleid: 

• heb je een leermiddelenbeleidsplan ontwikkeld. Het is te beschouwen als een Kaderdocument: de uitgangspunten, criteria en spelregels ten aanzien van de keuze en aanschaf van leermiddelen.  
• biedt het leermiddelenbeleidsplan houvast voor leidinggevenden in hun rol als beslissers, maar ook voor docenten die in teams of secties de keuze voor de inzet van leermiddelen voorbereiden.  
• geeft het leermiddelenbeleidsplan concrete invulling aan het schoolplan, de Schoolgids en/of meerjarenbeleidsdocumenten.  
• geeft het leermiddelenbeleidsplan input voor de uitvraag ter voorbereiding op een volgende aanbesteding van leermiddelen. 

Aanpak 

Het beleidsplan wordt opgesteld door een kleine werkgroep. De werkgroep kan en wil een bijdrage leveren namens de school/het bestuur. Zij kunnen vanuit een ‘helikopterblik’ aan de slag gaan met het leermiddelenbeleidsplan op basis de missie, visie en onderwijsontwikkelingen van de organisatie. We bevelen aan om deze werkgroep uit 5 tot 7 deelnemers te laten bestaan:  

• iemand vanuit de schoolleiding 
• Iemand die belast is met leermiddelencoördinatie 
• vertegenwoordiging vanuit de docenten 

De werkgroep neemt deel aan vier bijeenkomsten van elk (maximaal) 3 uur. Tussen de bijeenkomsten wordt er aan ‘huiswerk’ gewerkt, zoals het opvragen van informatie bij collega’s en het schrijven aan het beleidsplan. De totale belasting van elke deelnemer zal maximaal 20 uren zijn.  

Aan het eind van de bijeenkomsten is er een conceptbeleidsplan opgesteld. Het leermiddelenbeleidsplan wordt zo concreet en compact mogelijk geformuleerd. Na een redactieslag wordt de definitieve versie gepresenteerd en besproken. Daarna beslist de werkgroep hoe het plan verder wordt besproken. 

Aan de slag! 

Ook aan de slag? Neem contact op met Joost Dusseljee en bespreek je wensen. VO-content maakt een offerte op maat. Na goedkeuring kunnen de bijeenkomsten worden ingepland.  

Joost Dusseljee 
joostdusseljee@vo-content.nl   

030-232 48 22 

Praktijkvoorbeelden: nut van een leermiddelenbeleidsplan

Marlon Lichtleitner, directeur:

'Het opstellen van het leermiddelen-beleidsplan is voor SOML een houvast voor de komende jaren, waarin we verwachten dat er op het gebied van leermiddelenontwikkeling veel gaat veranderen vanwege de digitalisering en de beweging in de markt. In de door VO-content begeleide sessies zijn we –met alle scholen afgevaardigd in ver- schillende rollen- aan de hand genomen van de bestaande situatie naar een gewenste situatie. 

Marlon Lichtleitner 

Directeur Bedrijfsvoering SOML

De gewenste situatie dient als als uitgangspunt voor onze visie op onderwijs. Mede dankzij de begeleiding is het leermiddelenbeleidsplan een herkenbaar kader voor iedereen in de organisatie. Het beleidsplan helpt ons in de keuzes die we maken bij het aangaan van een nieuwe Europese aanbesteding en leidt tot het formuleren van een visie op Blended Learning. Ik merk dat de begeleiding van VO-content heeft bijgedragen aan een open gesprek hierover en dat de adviseur leermiddelenbeleid met ons de lastige materie heeft getrechterd van veel naar relevante inzichten.'

   
Paul Schuitman, adviseur leermiddelenbeleid:

'Scholen geven aan behoefte te hebben aan eenduidige spelregels voor de keuze van leermiddelen. In de werkbijeenkomsten rond leermiddelenbeleid formuleren de deelnemers zelf die eenduidigheid. We zien vaak dat het daarbij al flinke winst is dat er concreet antwoord is op de vraag: “wat verstaan we onder leermiddelen?" Op dezelfde manier zorgen bruikbare inzichten in de kosten van leermiddelen vaak voor een extra eyeopener. Kern van leermiddelenbeleid is dat docenten en leidinggevenden werken vanuit heldere en concrete kaders en criteria aan de vraag: “hoe zetten we de juiste leermiddelen in bij het onderwijs voor ónze leerlingen tegen de beste kosten?”

Hans Rutgers, conrector:

'De afspraken zijn vooraf vastgelegd in een contract. Daarbij was de kwaliteit van advisering uitstekend. We hebben met elkaar constructief gewerkt aan een beleidsplan. Paul Schuitman heeft ons prima geholpen om het proces te bewaken. We hebben onze tijdsgrenzen weten te behouden en daarbij zijn alle doelen gerealiseerd.' 

 Hans Rutgers, 

conrector Vavo Lyceum van Twente

Meer informatie of training aanvragen?

Wil je meer informatie of heb je vragen? Mail dan Joost Dusseljee of bel 030 232 48 22

Direct een training aanvragen

VO-content werkt zonder winstoogmerk. Voor deelnemende scholen betekent dit dat zij nooit meer dan de kostprijs betalen.