“Vorig schooljaar hebben we zelf lesmateriaal ontwikkeld met ondersteuning van VO-content. Daarbij is het belangrijk dat iedereen het gebruik van open leermateriaal moet ondersteunen. Anders wordt het lastig om eigen materiaal te maken. Zo is de sectie Nederlands weer overgestapt naar het werken vanuit een boek. Dit betekent dat alle jaarlagen werken vanuit het boek en niet meer met zelf gemaakt materiaal. Veranderingen op schoolniveau gaan langzaam en stroperig.”
Hoewel collega docenten van Nancy kiezen voor het boek laat ze de ontwikkeling van open leermateriaal niet los. “Ik ontwikkel nu binnen het Technasium samen met opdrachtgevers en schrijvers oefeningen. Doel is om de lesstof schoolbreed in te zetten. Als dit project slaagt, dan zie ik weer mogelijkheden voor open lesmateriaal op het Jan Arentsz in Alkmaar.”
Voordelen gebruik SterCollecties
Nancy heeft nog één klas Nederlands onder haar hoede, waarin ze wel werkt vanuit de SterCollecties. “Ik zit inmiddels 21 jaar in het vak en zie vooral voordelen in het gebruik van open leermateriaal. Als ik vanuit een boek werk kan ik moeilijker inspelen op de actualiteit. Ik ben langer met de lesstof bezig, want het zijn vaak grote hoofdstukken. Afwijken van een methode is ook niet eenvoudig. Het boek heeft namelijk voor leerlingen nog de betekenis: wat er in het boek staat is waar. Het is tijdrovend en verwarrend voor leerlingen als ik het niet eens ben met de lesstof en er van af wijk. Ik ben ook een leukere juf als ik mijn eigen lessen voordraag en dat merk ik in de positieve feedback die ik ontvang. Leerlingen zijn meer intrinsiek gemotiveerd om oefeningen te maken, de les is dynamischer én ik krijg complimenten van leerlingen; Juf, wat leuk dat je deze les zelf hebt bedacht!”
Werken met open lesmateriaal hangt af van jou en je team
Nancy legt uit waarom ze op het Jan Arentsz toch zijn overstapt naar het boek. “Ik merk dat vooral nieuwe collega’s het boek gebruiken als een kapstok. Er is nog veel onzekerheid om eigen materiaal te ontwikkelen. Is het wel goed genoeg? Voldoe ik wel aan de kerndoelen? Als je met een boek werkt dan vink je stapsgewijs de kerndoelen af. Bovendien gingen andere collega’s te veel van mij verwachten. Ze vonden het fijn als ik materiaal aanleverde, maar waren niet van plan om het zelf te ontwikkelen. Ik merkte dat collega's te veel aan mijn gingen 'hangen' en dat vond ik geen gezonde situatie meer. Wel heb ik geruime tijd met een collega samengewerkt. We deelden de mening dat we geen eenheidsworsten zijn waarbij we alles letterlijk volgens de regels moeten doen om leerlingen wegwijs te maken met de lesstof. Of je met open leermateriaal kunt werkten binnen je school hangt af van jezelf, maar ook zeker van je team. In de praktijk blijkt dat je het zeker met z’n drieën of vieren moet uitdragen. Nu weten we niet van elkaar wie welke lesstof maakt.'
Schoolleiding moet open leermateriaal stimuleren
Ook de schoolleiding stimuleert het gebruik van open leermateriaal en volgens Nancy zijn daar verschillende redenen voor. “De methodes worden steeds duurder en de kwaliteit valt vaak tegen. Bovendien zijn het aantal aanbieders van open leermateriaal flink gegroeid. Denk aan de SterCollecties en LessonsUp. Er is volop ruimte om lessen met elkaar uit te wisselen.”
Tips voor docenten bij het ontwikkelen van open lesmateriaal
Nancy heeft een aantal tips voor docenten die starten met het ontwikkelen van eigen lesmateriaal. “Hou het klein en zorg ervoor dat je tijd regelt voor de ontwikkeling van lesmateriaal. Doe je dit niet, dan zal je merken dat jij of een collega in de vakantie materiaal gaat ontwikkelen voor de periode erna. Ook raad ik aan om met je leidinggevende afspraken te maken. Het gaat dan afspraken waarbij er tijd vrijkomt om lesmateriaal en een bijbehorende planning te maken. Waar je je leerlingen toetst na het afsluiten van een hoofdstuk in het boek moet je nu andere toets momenten opstellen. Jouw planning loopt vaak niet synchroon met de toets momenten vanuit het boek en dat levert ook een andere communicatie op met je collega's.”
